sekretariat@kancelariarbr.pl

+48 732 555 472

PL / EN

Niedozwolone praktyki na rynku pracy a prawo konkurencji

cze 11, 2025HR, Przedsiębiorca

Czy wiesz, że działy HR również mogą (często nieświadomie) dopuszczać się naruszenia przepisów dotyczących prawa konkurencji? W tym artykule na przykładzie Poradnika UOKIK o „Zmowach i nadużyciach na rynku pracy” (opublikowanym w 2024 roku) postaramy się przybliżyć Wam zakazane praktyki na rynku pracy.

Rynek pracy a prawo konkurencji

UOKiK jasno wskazuje, że na rynku pracy zakazane są wszelkie porozumienia między konkurencyjnymi przedsiębiorcami, które mogą ograniczać konkurencję o pracowników. Dotyczy to nie tylko zarządów, ale też działów HR, a nawet kierowników liniowych, jeżeli mają oni wpływ na politykę kadrową. UOKIK uczula, że do naruszenia prawa konkurencji może dojść nawet poprzez nieformalną rozmowę, wymianę informacji lub milczące przyzwolenie na stosowanie jakiejś praktyki.

Niedozwolone praktyki mogą dotyczyć w szczególności:

  1. ustalania płac (wage fixing);
  2. niekonkurowania o pracowników (no-poaching);
  3. ustalania benefitów i warunków zatrudnienia.

Przyjrzyjmy się bliżej, jakich praktyk należy zdecydowanie unikać.

  • Ustalanie wynagrodzeń (wage-fixing)

Zgodnie ze wytycznymi UOKIK ustalanie płac oznacza, że żaden z czyniących ustalenia przedsiębiorców nie oferuje  pracownikom wynagrodzenia innego niż ustalone między tymi przedsiębiorcami „widełki”. W konsekwencji pracownicy otrzymują zbliżone wynagrodzenie w dwóch różnych podmiotach przez co przedsiębiorcy eliminują ryzyko odejścia pracownika do konkurencji. Omawiane naruszenie może dotyczyć także nagród i premii.

Przykład: Dwóch dyrektorów personalnych umawia się podczas branżowego wydarzenia, że „nie schodzimy poniżej 8 tys. zł dla specjalistów IT, lecz budżet maksymalny to 12 tys zł”.

  • Niepodbieranie pracowników (no-poaching)

UOKIK podkreśla, że ustalenia w zakresie niekonkurowania o pracowników mogą również zostać uznane za ograniczające konkurencję.

Niekonkurowanie o pracowników może przybrać postać aktywnego działania, ale również może odbywać się bardziej pasywnie.

Przykładowo:

– przedsiębiorcy mogą uzgodnić, iż nie będą zabiegać o swoich pracowników np. poprzez ogłoszenia, wiadomości na LinkedIn, czy agencje pośrednictwa;

– przedsiębiorcy mogą ustalić, że jeśli otrzymają CV od pracownika zatrudnionego w konkurencyjnej firmie, to nie podejmą realnych kroków zmierzających do jego zatrudnienia.

  • Wspólne ustalanie benefitów i warunków pracy

Przedsiębiorcy mogą naruszyć prawo konkurencji także poprzez wspólne ustalanie innych warunków pracy dla pracowników.

Przykładowo – konkurencyjne firmy uzgadniają, że nie będą wprowadzać nowych benefitów (dodatkowych dni pracy zdalnej, prywatnej opieki zdrowotnej czy elastycznego czasu pracy). Choć pozornie takie działania mogą być odbierane jako ustalanie „standardów branżowych”, to w rzeczywistości zdaniem UOKIK są próbą eliminacji konkurencji o pracownika innymi środkami niż płaca.

Co z wprowadzeniem do umów zakazów konkurencji?

UOKIK odniósł się także do powszechnie stosowanych w wielu branżach postanowieniach o zakazie konkurencji.

Zdaniem UOKIK-u zakazy konkurencji zawarte w umowach o pracę, zwłaszcza te jednostronnie wprowadzane przez pracodawcę, co do zasady nie podlegają przepisom prawa konkurencji. W praktyce pełnią one głównie funkcję zabezpieczającą know-how.

UOKIK wskazuje jednak, że samozatrudnieni działający na tym samym rynku mogą być traktowani jako konkurenci, a ich ustalenia dotyczące zakazu konkurencji – jako potencjalnie antykonkurencyjne. UKOKIK podkreśla że tego typu porozumienia dotyczące wynagrodzenia lub niekonkurowania są dopuszczalne tylko wyjątkowo – o ile mają charakter pomocniczy wobec legalnej współpracy i nie naruszają zasad uczciwej konkurencji.

Dotkliwa odpowiedzialność  – zarówno dla przedsiębiorcy, jak i osób fizycznych.

Nieprzestrzeganie zasad prawa konkurencji może kosztować przedsiębiorcę  nawet do 10% obrotu rocznego. Co ważne – odpowiedzialność może ponieść nie tylko spółka (przedsiębiorca), ale też konkretne osoby fizyczne pełniące w niej właściwe funkcje lub odpowiedzialne za podejmowanie decyzji w tym zakresie. Zgodnie z przykładem UOKiK przedstawionym w Poradniku, członek zarządu, który brał udział w niedozwolonych praktykach został ukarany karą w wysokości 2 mln zł.

Co może Twoja organizacja, aby uchronić się przed naruszeniami i karami?

Zawsze wskazujemy, że lepiej zapobiegać niż leczyć – dlatego zachęcamy do przeszkolenia Waszych zespołów kadrowych, działów HR oraz członków zarządu pod kątem niedozwolonych praktyk na rynku pracy.Osoby rekrutujące i negocjujące wynagrodzenia muszą wiedzieć, jakie praktyki są niedopuszczalne i ryzykowne.

Potrzebujesz wsparcia w zakresie przygotowania Twojej organizacji do zapobiegania niedopuszczalnym praktykom związanym z rynkiem pracy? Nasz zespół specjalistów oferuje kompleksową pomoc. W ramach współpracy zapewniamy: weryfikację dokumentacji pod kątem compliance, opracowanie praktycznych check-list oraz przeprowadzanie dedykowanych szkoleń dla kadry zarządzającej i pracowników.

Maria Chmielewska, Aplikant Radcowski

Dorota Piekarska

Partner HR

 

Manager z wieloletnim doświadczeniem w różnych obszarach biznesu, w tym HR, komunikacji i marketingu, sprzedaży, zarządzaniu projektami, organizacji wydarzeń oraz zarządzaniu zasobami ludzkimi. Jej podejście do pracy charakteryzuje pasja do nowych projektów i wyzwań, a także pozytywna energia, którą stara się wnosić do każdego działania.

Magdalena Raniszewska

Partner Zarządzający/ Radca Prawny

 

Prawo nowych technologii to moja pasja, stąd nie ustaję w jego zgłębianiu. By jak najlepiej rozumieć branżę IT i być dla niej wartościowym doradcą, ukończyłam szereg specjalistycznych studiów i szkoleń w zakresie prawa nowych technologii, ale i podstaw IT i programowania (w tym studia podyplomowe „Prawo nowoczesnych technologii” Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie, a także kursy specjalistyczne: „Prawne i techniczne aspekty cyberbezpieczeństwa”, „Szkoła IT dla prawników” oraz „AI&Data; Expert”).

Jestem współautorką publikacji „HR w IT” pod redakcją No Fluff Jobs, a także wykładowcą Wyższej Szkoły Administracji i Biznesu im. E. Kwiatkowskiego w Gdyni, wolontariuszką Fundacji IT Girls i członkiem Komitetu Technicznego Polskiego Komitetu Normalizacyjnego ds. Sztucznej Inteligencji. Wspólnie z Karoliną oraz wspaniałym zespołem od kilku lat buduję naszą kancelarię.
Stawiam na proste i zrozumiałe rozwiązania oraz partnerskie relacje, oparte na zaufaniu.

Żyję sportem i podróżami. Napędza mnie wiatr we włosach. Świat jest moim domem. Moja doba ma 40h.

m.raniszewska@kancelariarbr.pl

Karolina Rychert

Partner Zarządzający/ Doradca Podatkowy

 

Posiadam ponad piętnastoletnie doświadczenie w kwestiach podatkowych i księgowych. Specjalizuję się w podatkach dochodowych, przeglądach podatkowych oraz tworzeniu dokumentacji cen transferowych. Od 2015 r. prowadzę praktykę w zakresie doradztwa podatkowego.

Uczestniczę w pracach Forum Cen Transferowych - zespołu opiniodawczo-doradczego przy Ministrze Finansów. Jestem członkinią Grupy Roboczej ds. opisu zgodności.

Posiadam Certyfikat TPE® – specjalisty w zakresie cen transferowych w ujęciu międzynarodowym i krajowym, wydany przez The Institute of International Tax Accounting and Finance.

Kocham góry, od rodzimych Bieszczad po szkockie Highlands. Tam najlepiej odpoczywam. W wolnych chwilach czytam, czytam i jeszcze raz czytam!

k.rychter@kancelariarbr.pl

dr. Joanna Worona-Vlugt

Adwokat

 

Przez wiele lat pracowałam w dużych warszawskich kancelariach obsługując podmioty z branży leasingowej i bankowej. Nowe technologie zawsze były w kręgu moich zainteresowań zawodowych i naukowych, co w 2017 r. zaskutkowało obroną wyróżnionej przez recenzentów rozprawy doktorskiej „Cyberprzestrzeń a prawo międzynarodowe. Status quo i perspektywy”. Jestem autorką publikacji naukowych i prasowych związanych z tematyką nowych technologii, ochrony danych osobowych i cyberbezpieczeństwa.

 

Wspieram rozwój przedsiębiorstw z branży IT, pomagając w zrozumieniu i zarządzaniu wyzwaniami prawnymi, które wynikają z dynamicznego rozwoju technologii. Moja praca koncentruje się m.in. na doradztwie w zakresie umów IT, ochrony danych oraz własności intelektualnej. Zawsze staram się dostarczać praktyczne rozwiązania, które pozwalają firmom rozwijać się w zgodzie z obowiązującymi regulacjami prawnymi.

 

 

Prywatnie uwielbiam czytać oraz spędzać czas z rodziną i przyjaciółmi.

Aleksandra Kreczmer

Radca Prawny

 

Specjalizuję się w kompleksowej obsłudze prawnej przedsiębiorców, koncentrując się w szczególności na bieżącym doradztwie oraz negocjowaniu umów.

Wspieram przedsiębiorców w rozwiązywaniu codziennych wyzwań prawnych związanych z ich działalnością, kładąc przy tym nacisk na minimalizowanie ryzyka prawnego. Moim priorytetem jest zapewnianie zrozumiałych i dopasowanych do potrzeb klienta rozwiązań, które wspierają rozwój przedsiębiorstwa i realizację założonych celów biznesowych.

 

Wolny czas spędzam aktywnie razem z rodziną i przyjaciółmi.

dr Klaudia Maciejewska

Prawnik, Partner AI

Z branżą IT jestem związana od prawie 6 lat. Łączę obszar prawa, nauki i nowymi technologii, co przejawia się moich aktywnościami w Polskim Komitecie Normalizacyjnym, Komitecie Technicznym ds. Sztucznej Inteligencji oraz Grupie Roboczej ds. Sztucznej Inteligencji. W 2022 r. zostałam nominowana przez Perspektywy Women in Tech do Top 100 Women in AI in Poland w kategorii Leading Projects where AI s an important element.

Moje zawodowe działania skupiają się na prawnych aspektach wykorzystania rozwiązań sztucznej inteligencji w obszarze IT/ICT oraz audytowaniu systemów sztucznej inteligencji. Profesjonalizm, pasja, zaangażowanie, a także interdyscyplinarne spojrzenie na obszar nowych technologii i prawa – to cechy, które opisują mój stosunek do wszelkich zadań, których się podejmuje.

Cenię pracę z ludźmi, przestrzeń i nowe wyzwania.

Anna Jankowiak

Partner ds. ESG

Założycielka marki ESG ASSURED i twórczyni aplikacji mobilnych wspierających ESG i dekarbonizację w organizacjach oraz aplikacji zrzeszających społeczność ESG w Polsce oraz w innych krajach Certyfikowana Ekspertka ESG i zrównoważonego rozwoju. Główne obszary ekspertyzy: CBAM, ślad węglowy, badanie istotności i dialog z interesariuszami, strategia ESG, raportowanie ESG, dekarbonizacja i offsetowanie, w tym angażowanie pracowników, klientów i dostawców w działania na rzecz dekarbonizacji.

Trenerka i mentorka z 20letnim stażem. Wykładowczyni na studiach podyplomowych ESG oraz z grywalizacji. Prelegentka na polskich i międzynarodowych wydarzeniach ESG

Filip Jeżewski

Doradca Podatkowy

 

Swoje dotychczasowe doświadczenie zawodowe zdobywałem w kancelariach podatkowych w Toruniu i Warszawie, w których zajmowałem się bieżącym doradztwem w zakresie prawa podatkowego oraz pomocą we wdrożeniu ulg podatkowych dla przedsiębiorców w podatkach dochodowych. W swojej karierze pomogłem setkom przedsiębiorców we wdrożeniu innowacyjnych ulg, takich jak IP Box.

Prywatnie interesuję się koszykówką oraz wszelkimi newsami związanymi z prawem podatkowym.

 

 

Maria Owczarska

Doradca Podatkowy

 

Swoje doświadczenie zdobywałam dzięki pracy w biurze rachunkowym, a następnie w kancelarii RBR, z którą współpracuję od początku jej powstania. Zajmuję się bieżącą obsługą naszych klientów w zakresie CIT, PIT i VAT, jednak w największym stopniu upodobałam sobie zagadnienia związane z podatkami dochodowymi, w szczególności w zakresie cen transferowych.

Prywatnie jestem miłośniczką psów, spacerów na łonie natury oraz spokojnych chwil w gronie przyjaciół i rodziny. Najchętniej odpoczywam przy dobrej książce, a moim guilty pleasure jest granie w gry RPG – najlepiej te z otwartym światem i obszerną fabułą.

 

Maja Góral-Pawelczyk

Radca prawny

 

Zawodowo rozwijam się w zakresie prawa międzynarodowego, prawa nowych technologii oraz cyberbezpieczeństwa. Klientom RBR pomagam w rozwiązywaniu zawiłości prawnych, dostosowaniu umów i dokumentów korporacyjnych, a także reprezentuję ich w sądzie oraz przed innymi organami administracji publicznej.

Prywatnie jestem miłośniczką wycieczek górskich i wszelakich aktywności z moim labradorem. 

Karolina Gałka

Radca Prawny

 

Swoje doświadczenie zdobywałam już w trakcie studiów podczas pracy w korporacjach oraz w trójmiejskich kancelariach. Zajmowałam się zarówno obsługą prawną przedsiębiorców, jak i sporami sądowymi. Doświadczenia zdobyte na sali sądowej wykorzystuję przy projektowaniu nowych rozwiązań dla klientów kancelarii.

Wolne chwile przeznaczam na odpoczynek, podróże (lub ich planowanie) oraz rozwój osobisty. Zawsze stąpam twardo po ziemi, dlatego wolę literaturę faktu, reportaże czy książki psychologiczne niż sci-fi.

  

Maria Chmielewska-Pilarska

Aplikant Radcowski

 

Dotychczasowe doświadczenie zawodowe zaczęłam zdobywać w trakcie studiów, pracując jako asystentka prawna w warszawskich kancelariach. Zajmowałam się obsługą przedsiębiorców, brałam udział w obsłudze prawnej procesów budowlanych oraz wspomagałam prawników w prowadzonych przez nich postępowaniach sądowych.
Interesuję się szeroko rozumianym prawem cywilnym, handlowym oraz zagadnieniami związanymi z odpowiedzialnością cywilną za błędy medyczne.
W styczniu 2024 roku rozpoczęłam aplikację radcowską w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Gdańsku.

W wolnym czasie lubię biegać, spacerować oraz czytać newsy.

 

Jolanta Sasin

Office Administrator

 

Mam doświadczenie w zakresie prawa administracyjnego, które nabyłam pracując w Urzędzie m.st. Warszawy - w Biurze Geodezji i Katastru oraz dzięki bliskiej współpracy z radcami prawnymi Urzędu. Brałam udział w opiniowaniu projektów rządowych aktów prawnych, opracowaniu oraz opiniowaniu projektów aktów prawa miejscowego w Warszawie, w projektach i procesach cyfryzacji zasobu geodezyjnego (w Gdańsku, Gdyni i Warszawie). Przez 10 lat prowadziłam własną działalność gospodarczą. Jestem licencjonowanym rzeczoznawcą majątkowym ds. wycen nieruchomości i posiadam uprawnienia z dwóch zakresów geodezji.

Prywatnie interesuję się wszystkim, co dotyczy ochrony środowiska. Kibicuję start-up'om, których pomysły wpisują się w trendy ekologiczne. Bardzo obchodzi mnie los zwierząt (mam dwie kotki ze schroniska). Lubię jogę i kilometrowe spacery, szczególnie nad morzem.

 

Oktawia Ostrowska

Starszy Prawnik

 

W dotychczasowej praktyce zajmowałam się prawem cywilnym w zakresie zobowiązań oraz procedurą windykacyjną z uwzględnieniem specyfiki postępowania egzekucyjnego.

 

 

Dodatkowo interesuję się prawem handlowym oraz nowymi technologiami. Rozwijam się, pomagając naszym klientom w sprawach z zakresu prawa handlowego, cywilnego. Odpoczywam podczas wspinaczek górskich i na snowboardzie.